Eerste Vlaamse houtpark ambieert lokale verwerking van Vlaams hout
Op 21 februari vindt in het Meerdaalwoud de allereerste houtverkoop via houtpark in Vlaanderen plaats. Voor de allereerste keer verkoopt het Agentschap voor Natuur en Bos stammen liggend in plaats van rechtopstaand op stam. Bij voorkeur aan lokale houtverwerkers in Vlaanderen of onze buurlanden die kampen met grote houttekorten.
Dit project past, hoewel geen officieel eco2eco project, prachtig binnen het eco2eco gedachtegoed; waarbij kwaliteitshout uit topnatuur voorop staat. De bossen van de Vlaamse Overheid leveren jaarlijks ongeveer 100.000m³ hout. Traditioneel wordt dit hout staande in het bos (‘op stam’) verkocht. Via een verkoop op een houtpark van liggende stammen hoopt het Agentschap voor Natuur en Bos dat deze stammen bij lokale houtverwerkers in België of de buurlanden terechtkomen. Die kampen met grote bevoorradingsproblemen omdat hout van een traditionele verkoop op stam vaak voor verwerking verscheept wordt naar Azië waarna het, als halffabricaat of eindproduct, terugkeert naar Europa of Noord-Amerika. De sleutelprincipes bij de lokale verwerking van hout zijn cascadering in waarde (het optimaal valoriseren van hout in een zo – economisch, sociaal en/of inzake duurzaamheid – hoogwaardig mogelijke toepassing) en een korteketenaanpak (een zo rechtstreeks en kort mogelijke relatie tussen de producent van hout en de houtverwerker).
Geen van al de stammen die het Agentschap voor Natuur en Bos verkoopt, wordt gekapt enkel en alleen om te verkopen. Ook niet op dit houtpark. De stammen komen uit bossen in heel Vlaanderen en zijn samen goed voor ongeveer 500m³ hout van de beste kwaliteit die de Vlaamse bossen te bieden hebben. Ongeveer 15% van de stammen zijn afkomstig van bomen die de voorbije winter zijn omgewaaid door stormen. Het merendeel van de stammen is echter het resultaat van weldoordacht en duurzaam bosbeheer. Dat klinkt vreemd, maar eigenlijk is het heel logisch.
Verwijderen exoten en verjonging
Het Agentschap voor Natuur en Bos maakt elke dag werk van ecologisch waardevolle bossen met een hoge biodiversiteit. Dat betekent dat het in sommige bossen en natuurgebieden bomen moet vellen. De belangrijkste redenen waarom het Agentschap voor Natuur en Bos bomen velt, zijn de verwijdering van exoten en de (natuurlijke) verjonging van een bos.
Exoten als Amerikaanse eik, douglas, fijnspar en Corsikaanse den werden in het verleden geïntroduceerd omwille van hun houtproductiecapaciteit. Deze eenzijdige benadering spoort niet met de principes van duurzaam bosbeheer. Sommige van deze soorten zijn, door hun snelle groei, op bepaalde standplaatsen zelfs funest voor de ontwikkeling van de inheemse soorten. Andere soorten zijn dan weer niet echt geschikt voor de standplaatsen (klimaat en bodem) in de Vlaamse bossen. Het gaat hier dus om vellingen in het kader van omvormingsbeheer.
Kansen voor de nieuwe generatie
Maar ook in inheemse bossen moeten soms bomen sneuvelen. Op weldoordachte plaatsen in het bos kapt het Agentschap voor Natuur en Bos soms grote bomen om de volgende generatie bos alle kansen te geven. Hier gaat het om vellingen in het kader van de natuurlijke successie van het bos. Bovendien zijn open plekken goed voor de biodiversiteit in een bos.
In onze buurlanden biedt men het meest kwalitatieve hout reeds decennialang te koop aan via houtparken. Na de succesvolle proefverkoop van enkele Vlaamse stammen in Noord-Frankrijk en Nederland organiseert het Agentschap voor Natuur en Bos nu zijn eerste eigen Vlaamse Houtpark. Dit hout verwerkt men tot onder andere snijfineer, kwaliteitszaaghout en wijnvaten.
Het houtpark in Vlaanderen vindt plaats tegelijkertijd met de houtparken in Neukirchen (Duitsland), Saint Hubert (Wallonië) en Saint Avold (Frankrijk).
Meer informatie is te krijgen via Geert Bruynseels (geert.bruynseels@vlaanderen.be – (0032) (0)475 71 27 23)
